Konijn is het haasje

Konijnen horen bij het Nederlandse landschap en omdat ze zich razendsnel voortplanten, hebben we er dan ook heel veel! Is dat zo, of was dat maar waar?

Een konijnenmoeder kan jaarlijks met drie tot zeven nesten ongeveer 15 tot 35 jonkies voortbrengen en ze begint daar al mee op zeer jonge leeftijd, zodat een konijn al oma kan zijn voordat het één jaar oud is. Vandaar die uitdrukking “bij de konijnen af”. Je zou dus verwachten dat in alle hoeken en gaten van ons land deze aaibare pelsdiertjes te vinden zijn. Niets is minder waar. De konijnen hebben door de jaren heen te maken gehad met akelige ziektes die heel veel slachtoffers maakten. Eerst kwam de myxomatose, een nare, zeer besmettelijke ziekte die de dieren een lange lijdensweg en uiterst beroerd levenseinde garandeerde. Toen kwam, een jaar of vijftien geleden het virus VHS naar ons land, hetgeen een ware slachting onder de konijnen veroorzaakte. Op veel plekken in ons land was binnen een paar jaar het konijn zo goed als verdwenen. Voor de duinen had dat een desastreus gevolg: nu er geen dieren meer waren die de vegetatie kort hielden door hun geknabbel, groeide het duin dicht en dreigde de kenmerkende duinplantenbegroeiing te verdwijnen. Grote grazers moeten dit probleem nu helpen oplossen. De rondwarende virusziekte VHS zorgt o.a. voor inwendige bloedingen waardoor het konijn al snel sterft. Het virus werd indertijd in Australië ingezet om de konijnenplagen te bestrijden. De myxomatose daarentegen - ooit ingezet als “biologisch bestrijdingsmiddel” tegen konijnen – veroorzaakt etterende, gezwollen ogen en het konijn sterft een heel langzame maar zekere dood.

Het konijn is beduidend kleiner dan het haas. Terwijl het haas “doorhobbelt”, verplaatst het konijn zich met kleine sprongetjes, het witte staartje als een vlag omhoog. Konijnen zijn echte familiedieren, ze leven in groepen bij elkaar, bij voorkeur op zandgrond waar ze goed holen kunnen graven. In die holen wordt door de moeder een aparte kraamkamer gemaakt die ze met zand afsluiten als ze de jongen verlaat. Het nest/leger wordt gestoffeerd met haar dat de moeder uit haar eigen vacht trekt. Wat een verschil met het leger van haasjes: een ondiep kuiltje in de koude, winterse buitenlucht. Een konijnenmoeder zoogt haar jongen maar tweemaal per 24 uur. Het is dus van groot belang dat gedurende die bezoeken, die maar een paar minuten duren, de jonge konijntjes zich meteen vol drinken. Daar heeft de natuur weer iets moois op bedacht: de melk van moeder konijn heeft een bepaalde geurstof (feromoon) die de jongen meteen aanzet tot het zoeken van de tepel. ’s Avonds komen konijnen bij elkaar op speciale keutelplekken om zich daar gezellig met z’n allen op te houden. Konijnen komen meestal niet verder van hun hol dan een meter of honderd.

Als de omstandigheden slecht zijn voor jonge haasjes, door bv voedselgebrek of overpopulatie, komt het voor dat een groot aantal zwangere vrouwtjes hun embryo’s absorberen. M.a.w. die lossen als het ware in het lichaam op. Zo blijft er een goed evenwicht in de konijnenkolonie.

Konijnen vormen in tuinen soms een plaag. In België gebeurde dat een aantal jaren geleden bij een voetbalclub. Men besloot toen tot een experiment: de voetballers leverden hun bezwete schoenen in en die werden overal op het veld gezet. En zie, de konijnen verdwenen! Het bericht haalde de krant en nu wordt deze methode hier en daar zelfs met succes toegepast in moestuinen! Momenteel gaat het weer heel slecht met het konijn, VHS slaat onbarmhartig toe in het land. Zozeer zelfs dat nu de konijnen in het Nationaal Park Hoge Veluwe dreigen uit te sterven. Konijnen die op de Maasvlakte gevangen worden, worden na een gewenningsperiode in het park losgelaten omdat de dieren een gunstige invloed hebben op flora en fauna.

In Nederland kennen wij een Flora en Faunawet. Daarin staat o.a. dat in principe elk wild dier in ons land beschermd is, tenzij het schade aanricht aan landbouw of volksgezondheid. Alleen als er geen alternatieven zijn mogen deze dieren dan worden bejaagd. Een paar jaar geleden werd het konijn op de zg. vrijstellingslijst geplaatst en mocht het weer bejaagd worden. Onbegrijpelijk omdat het konijn het immers zo moeilijk had en heeft! Konijnen zijn dus in ons land gewoon het haasje! Natuurlijke vijanden van het konijn zijn vos, kraai, wezel en marter. Tja, en de mens natuurlijk!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten