Dierenleed

Een koe hoort in de wei, samen met soortgenoten en het liefst een grote oude boom om onder te schuilen als het warm is! Maar wat doen we een groot deel van die dieren aan…..

Terwijl de zwarte kater zich behaaglijk op mijn schoot in elkaar rolt en door luid gespin laat weten dat hij mijn strelingen hogelijk waardeert, komt opeens het beeld van dat kalfje weer terug. Vanmiddag, tijdens de controle van steenuilenkasten, zag ik het liggen in een stal in de buurt, zo klein, zo alleen, zo morsig op het vervuilde natte stro. Toen ik ernaar informeerde, vertelde de boer dat dit beestje niet ziek was, zoals ik veronderstelde, maar de dag ervoor was geboren en dat hij nog geen tijd had gehad het hok schoon te maken. De aanblik van dit kleine kalf sneed me door de ziel. Net geboren en meteen gescheiden van de moeder. Geen warme melk uit de uier, geen koestering door z’n moeder, geen warmte van haar grote lijf maar eenzaam en alleen in een hok met houten wanden van anderhalve meter hoog. Het kalf kon alleen het geluid horen van rammelende metalen onderdelen die bewogen als een koe haar kop uitstak naar het stro dat voor de lange rijen koeienkoppen op de grond lag. De koeien stonden beest naast beest naast beest en de ene plas na de andere kletterde op de houten planken vloer, waardoor de plas en de mest doorheen kon zakken. Wat een leven! Het kalf keek me aan en ik werd letterlijk vervuld van medelijden.

Buiten de stal waren kleine hokjes met een uitloop ervoor waarin andere jonge kalveren net konden staan, en alleen maar voor- en achteruit lopen vanuit hun hok naar het piepkleine stukje buiten. Niks dartelen in de wei, niks spelen, niks lekker tegen je moeder aanliggen. Ik aaide een van de kalfjes over zijn kop en zijn snuit en het begon meteen aan mijn vingers te zuigen. Zielepoten zijn zulke dieren!

Toch zeggen veehouders dat ze van hun dieren houden. Wat zou dat dan inhouden, hun “houden van”. Houden ze van de schone stallen met alle glanzende koeienkoppen die met hun grote ogen dezelfde richting opkijken als er iemand binnenloopt? Of houden ze van het mooie vlees dat er aan zit? Van werkelijke dierenliefde kan hier toch geen sprake zijn anders zou je niet willen dat je vee aan een dergelijk leven lijdt. Ik veronderstel dat veehouders uit de reguliere vleessector dit soort gevoelens zijn kwijtgeraakt en met geheel andere ogen naar hun dieren kijken dan een argeloze voorbijganger. “Tja”, zei de boer, die de weerzin in mijn ogen las, “er moet natuurlijk wel geld verdiend worden”! Tja, dacht ik, dat is nou net het probleem.

Koeien die elders in de wereld in tot op zekere hoogte in het wild leven, verstoppen hun kalveren de eerste dagen na de geboorte. Pas als het jonge dier sterk genoeg is, komt de koe met haar jong terug in de kudde. Ma koe is – als ze de kans krijgt - een supermoeder! Koeien die in de wei lopen kunnen hun natuurlijk gedrag nog volgen. Ze hebben de ruimte om te spelen, voor sociaal gedrag, grazen, lekker liggen en herkauwen in de houding die ze zelf kiezen. De doorgefokte koe in de bio-industrie heeft door gebrek aan beweging een abominabel bottengestel, veel te grote uiers, geen familieleven en geen sociale rangorde, ze zijn afgestompt en verworden tot productiemachines. Door hun vlees en melk te kopen zijn wij er indirect mede verantwoordelijk voor dat deze dieren hun meest elementaire instincten niet eens meer kunnen volgen. Al vind ik het ook verkeerd dat de verantwoordelijkheid hiervoor uitsluitend gelegd wordt bij de consument!

In de wereld draait alles om geld. En om wetgeving, internationale regels. Met name waar het dieren betreft, hoef je niet al te veel te verwachten van een overheid. Het zijn bijna altijd particuliere initiatieven die ertoe leiden dat het dierenwelzijn hier en daar vergroot wordt. Stiekem opgenomen films bij dierentransporten, het loslaten van nertsen, protestacties bij supermarkten en vooral de initiatieven van grotere organisaties die het dierenleed onder de aandacht van ons allen brengen, het zijn allemaal particuliere pogingen het tij te keren.

De beste manier om je eigen leefpatroon te veranderen, is om (als we het voor het gemak even bij de koeien houden) eens te gaan kijken en vergelijken in de stallen van de bio-industrie en die van de biologische boeren. Pas als je het verschil ziet in dierenwelzijn, kom je tot het besef dat je moet kiezen. Of het nu gaat om koeien, varkens, kippen, het roer moet om! Minder vlees eten en kiezen voor biologisch, hoe meer we dat gaan doen, des te sneller er een omwenteling komt. Wel wat duurder, maar dan maar wat minder! Maar ja, dan toch: waarom moeten we nu die zielige kalfjes eten! Wij mensen zijn zo ontzettend verwend.

Eerder gepubliceerd op website Trouw